Gezichtsveld

Het gezichtsveld van een oog is de verzameling van alle punten in de ruimte die bij fixatie op 1 punt, gelijktijdig door dat oog wordt waargenomen (zonder ogen of hoofd te bewegen).

Het gezichtsveld bij de mens is het meest uitgebreid in horizontale richting.

  • 90° naar buiten (naar de de slaap ; dus horizontaal in totaal 180°
  • 60° naar binnen (naar de neus)
  • 60° naar boven
  • 70° naar onder; dus verticaal in totaal 130°

gezichtsveldMonoculair of binoculair gezichtsveld

  • Een monoculair gezichtsveld, datgene wat gezien wordt door één oog. Linker- en rechteroog hebben een verschillend gezichtsveld.
  • Een binoculair gezichtsveld, alle punten die gezien worden met beide ogen open.

Centraal of perifeer gezichtsveld

  • Het centraal gezichtsveld omvat het beeld waarnaar we kijken. Bij het gebruik van het centrale gezichtsveld fixeren we met het centrale netvlies dat voornamelijk bestaat uit kegeltjes, minder uit staafjes. In het centrale gezichtsveld worden de beelden het scherpst gezien.
  • Het perifeer gezichtsveld is het deel van het gezichtsveld rondom het gefixeerde object. Het perifere netvlies bestaat voornamelijk uit staafjes die zeer goed werken in duisternis of bij minder lichtinval maar eerder een onscherp beeld geven. Het perifeer gezichtsveld is zeer belangrijk om ons te waarschuwen wanneer er zich iets in onze nabijheid bevindt of tot ons nadert. We gebruiken dit gezichtsveld bijvoorbeeld in het verkeer, we zien dat er een wagen of een fietser op ons afkomt en we kunnen reageren door naar het naderende voorwerp te kijken en indien nodig te reageren door van onze route af te wijken.

Bij een gezichtsveldonderzoek wordt met een speciaal toestel (automatisch of manueel) de gevoeligheid van een aantal punten in het netvlies gemeten. Op die manier kan worden nagegaan of de grenzen van het gezichtsveld normaal of vernauwd zijn en of er scotomen (delen van het gezichtsveld die niet of verminderd worden waargenomen) aanwezig zijn. Het gezichtsveld zegt niets over de gezichtsscherpte.
Men kan een goede gezichtsscherpte hebben, maar door een ernstig vernauwd gezichtsveld toch moeite hebben om zich voort te bewegen, om dingen terug te vinden,.. (tunnelzicht). Men kan ook een algemeen verminderd detailzicht hebben, zonder aantasting van het gezichtsveld. Verschillende oogaandoeningen kunnen een gezichtsvelduitval tot gevolg hebben. Voorbeelden zijn glaucoom, maculadegeneratie, diabetische retinopathie, retinitis pigmentosa,.. (zie Slechtziendheid).